Wczytywanie
Autor: admin

Wszystkie mowy w obecnej formie mają, oczywiście, charakter redakcyjny, nadany im przez Łukasza, a ich słuchaczami byli i są... jego czytelnicy. Opracowanie materiału nosi tu wyraźne cechy historiografii greckiej, odziedziczonej po słynnym historyku starożytności, Tukidydesie (V w. p.n.e.). Przypisuje się mu następującą dewizę: “włożyłem w usta każdego mówcy zapatrywania stosowne do danej okazji i wyraziłem tak, jak on sam, moim zdaniem, najprawdopodobniej by je wyraził, zarazem zaś usiłowałem jak najdokładniej podać ogólny sens tego, co rzeczywiście zostało powiedziane” (Hist. 1.20.1). Taką ideą kierował się również Łukasz przy redagowaniu mów, choć niewątpliwie mógł też korzystać z jakichś schematów pierwotnego przepowiadania chrześcijańskiego. Warto tu też zaznaczyć, iż w retoryce grecko-rzymskiej istniała tzw. narratio, dopuszczająca “ustawienie wydarzeń niezgodne z ich historyczną kolejnością” (W. Rakocy).

Tzw. summaria, czyli podsumowania, charakteryzują pięć pierwszych rozdziałów Dziejów Apostolskich (2,42nn; 4,32nn; 5,12nn). Ujmują one syntetycznie rozwój Kościoła w Jerozolimie, podkreślając wartość wspólnoty (gr. koinōnia) co do osób i dóbr oraz błogosławieństwo pokoju, którym cieszyła się gmina.

Jednostkami pomniejszymi są tzw. refreny, czyli krótkie, jednozdaniowe podsumowania w pozostałej części Dziejów (6,7; 9,31; 12,24; 16,5; 19,20).

Struktura dzieła
Wydaje się, że budowa Dz została oparta przez Łukasza na cytowanej przez niego wypowiedzi Jezusa: “będziecie moimi świadkami w Jerozolimie i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi” (1,8). Autor bowiem przedstawia najpierw rozwój Kościoła w Jerozolimie i na terenie Judei (1,1 - 8,3), potem przechodzi do Samarii (8,4-25) i Cezarei Nadmorskiej (10,1-48), opisuje założenie Kościoła w Antiochii Syryjskiej (11,19-30), skąd wyruszają pierwsze wyprawy misyjne na zachód, najpierw pod wodzą Barnaby, a potem samego Pawła (13,1 - 14,28; 15,36 - 20,38), by wreszcie ukazać drogę Pawła do stolicy ówczesnego świata, Rzymu (27,1 - 28,31). W ten sposób Łukasz nakreśla stopniowe rozszerzanie się Kościoła w miarę postępu ewangelizacji: przejście od świata żydowskiego poprzez pogański do chrześcijańskiego. Wyraża się w tym niewątpliwie jego założenie teologiczne.

Niektóre tematy teologiczne
W Dziejach widać wyraźne rozróżnienie pomiędzy dotychczasowym “ludem żydowskim”, ho laos tōn iudaiōn (12,11), który niejako “zatrzymał się” w wierze i radykalnie odrzuca ewangelię, a nowym “ludem z pogan”, eks ethnōn laon (15,14), który tworzy sobie Bóg. Na jego czele stanie “prorok jak Mojżesz” (aluzja do Pwt 18,15nn), o którym jest powiedziane, że “każdy, kto nie posłucha tego Proroka, zostanie usunięty z ludu” (Dz 3,22nn). Bóg usunie zatem spośród swego ludu tych wszystkich, którzy nie uwierzyli w Jezusa jako Mesjasza i Syna Bożego, i zbuduje nową wspólnotę wiary. Od tego momentu “lud żydowski” staje się synonimem wrogów Kościoła (poczynając od Dz 12).

data dodania: wtorek, 7 października 2014r.
wstecz
05 / 2024
Po
Wt
Śr
Cz
Pt
So
Nd
29
30
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
zobacz najnowsze materiały multimedialne