Jak późniejszy Kościół interpretował to tragiczne wydarzenie Krzyża? W prefacji na uroczystość Najświętszego Serca Jezusowego czytamy ważne słowa: „z Jego przebitego boku wypłynęła krew i woda i tam wzięły początek sakramenty Kościoła”. Dlaczego „krew i woda” są rozumiane w modlitwie Kościoła jako początek wszystkich sakramentów? Odpowiedzi można poszukać w słowach, które Jezus skierował do siostry Faustyny, gdy wyjaśniał jej znaczenie obrazu ze swoim wizerunkiem i podpisem: „Jezu, ufam Tobie!”: „Blady promień oznacza wodę, która usprawiedliwia duszę; czerwony promień oznacza krew, która jest życiem dusz. Te dwa promienie wyszły z wnętrzności miłosierdzia mojego wówczas, kiedy konające Serce Moje zostało włócznią otwarte na krzyżu” (Dzienniczek, 299). Zatem sam Jezus w objawieniu skierowanym do siostry Faustyny dokonuje autorytatywnej interpretacji „krwi i wody”. Woda jest czymś, co oczyszcza, w sensie dosłownym: z brudu zewnętrznego, w sensie przenośnym: z brudu grzechu, a zatem - usprawiedliwia przed Bogiem. Taki jest właśnie sens Sakramentu Chrztu i Pokuty. Z kolei krew oznacza życie, a zatem jest zapowiedzią Eucharystii. Mamy zatem aż trzy sakramenty w symboliczny sposób ujęte w obrazie przebitego boku / serca Jezusa oraz krwi i wody z niego wypływających.

Do tego wyjaśnienia możemy dodać jeszcze jedno: otóż woda (np. strumień, rzeka, deszcz, woda źródlana, nigdy zaś woda morska) w tekstach biblijnych oznacza często wylanie Ducha Świętego, np. w słowach Jezusa: „Jak rzekło Pismo: ‘strumienie wody żywej popłyną z Jego wnętrza’. A powiedział to o Duchu, którego mieli otrzymać wierzący w Niego” (J 7,38n). Woda jest zatem symbolem Ducha Świętego, można więc odnieść ten tekst do Sakramentu Bierzmowania.

W obrazie przebitego boku Jezusa mamy zatem zapowiedź aż czterech istotnych Sakramentów Kościoła: Chrztu, Bierzmowania, Pokuty i Eucharystii. To one właśnie budują Kościół jako wspólnotę wiary, nic więc dziwnego, że przebity bok Jezusa jest też po części widziany jako początek jego istnienia. Pełne ukonstytuowanie się Kościoła i jego duchową dojrzałość do misji w świecie wiąże się natomiast z Zesłaniem Ducha Świętego.

Taką interpretację teologiczną podają też pierwsi Ojcowie Kościoła, którzy we krwi widzieli symbol Eucharystii, w wodzie - symbol Chrztu, a w połączeniu obu elementów - zapowiedź narodzin Kościoła, niczym nowej Ewy rodzącej się z boku Adama, co wyraźnie nawiązuje do tzw. drugiego opisu stworzenia człowieka z Księgi Rodzaju. Czytamy w nim, że gdy mężczyzna pogrążył się w głębokim śnie, Bóg wyjął jedno z jego żeber i z niego uczynił niewiastę (2,21n). Otóż w greckim tłumaczeniu Starego Testamentu termin „żebro” brzmi pleura, a oznacza on także „bok”. Dokładnie ten sam termin wykorzystuje św. Jan w swej Ewangelii, gdy pisze, że jeden z żołnierzy rzymskich przebił bok (pleura) Jezusa i natychmiast wypłynęły krew i woda. Idąc zatem tropem myślenia Ojców greckich: tak jak z otwartego boku pierwszego Adama powstała pierwsza niewiasta, Ewa, „matka wszystkich żyjących” (Rdz 3,20), tak z otwartego boku nowego Adama, Jezusa, powstała nowa niewiasta, ekklēsia, Kościół (w grece w rodzaju żeńskim!), matka nowej wspólnoty, żyjącej „w Duchu i w Prawdzie” (J 4,23n). I oto mamy prawdziwy duchowy paradoks: życie rodzi się w śmierci - nowe życie Kościoła rodzi się w śmierci Jezusa.

Wróćmy jeszcze na chwilę do wyjaśnienia, które Jezus dał siostrze Faustynie w związku z poleceniem namalowania swego wizerunku. Jezus pragnął, aby Jego wyobrażenie na obrazie zawierało znak przebitego boku i dwu promieni: czerwonego i bladego, symbolizujących krew i wodę. Inaczej mówiąc, obraz Jezusa Miłosiernego ma wskazywać na podstawowe Sakramenty Kościoła. To w nich wyraża się Boże Miłosierdzie wobec świata.