Rozpoczniemy od spojrzenia na Janową terminologię ukazującą różne rozumienie życia. Jan Ewangelista posługuje się zasadniczo dwoma terminami greckimi: psychē i dzōē. Pierwszy pojawia się w Nowym Testamencie stosunkowo często, bo aż 103x. Św. Jan wykorzystuje go jednak w swej Ewangelii dość rzadko - zaledwie 10x. Co on oznacza? Przede wszystkim określa życie doczesne, np. dobry pasterz w trosce o swoje owce oddaje za nie nawet swe własne życie (10,11). Podobnie Jezus oddaje swe życie za owce, czyli za wszystkich ludzi (10,15.17). Za każdym razem chodzi tu o życie doczesne, jest ono określone jako psychē, nigdy natomiast jako dzōē.
Na innym miejscu Jezus zwracając się do swoich uczniów powiada, iż ten, kto miłuje swoje psychē straci je, natomiast ten, kto nienawidzi swego psychē na tym świecie, ustrzeże je na życie wieczne (12,25). W obu przypadkach termin możemy rozumieć szeroko jako życie doczesne, aniżeli wyłącznie jako ludzką duszę.
Dotyczy to również kolejnego fragmentu z Ewangelii, w którym Jezus stwierdza jasno, że nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś swoje psychē oddaje za swoich przyjaciół (15,13). Oczywiście, moglibyśmy te słowa przetłumaczyć przez popularny zwrot: “oddać swoją duszę”, ale oznacza on ostatecznie nic innego, jako oddać własne życie doczesne, czyli oddać to, co się ma najcenniejszego, z miłości do drugiego człowieka.
Drugi termin, który znajdujmy w Ewangelii Janowej na określenie życia, brzmi dzōē. Pojawia się on w całym Nowym Testamencie 135x, z tego u Jana aż 36x, co stanowi ponad 26% ogólnego występowania. Już z tej prostej statystyki płynie wniosek, że z punktu widzenia autora Ewangelii ten termin jest dla niego znacznie bardziej istotny aniżeli poprzedni. Jakie zatem zawiera znaczenia i w jakich kontekstach się pojawia? Przede wszystkim odnosi się do życia wiecznego, które zdobywa się już teraz poprzez wiarę i słuchanie słowa, przez spożywanie Jego Ciała i picie Jego Krwi. Źródłem życia określanego jako dzōē jest zatem Jezus; ten, kto przychodzi do Niego, otrzymuje to życie. Tylko On jest i drogą, i prawdą, i dzōē (14,6). Nie chodzi tu zatem o życie doczesne, przemijające, ale o to życie, które trwa, i które człowiek może otrzymać w darze wyłącznie ze Źródła - od Dawcy tego życia, czyli Boga.
Spośród szeregu tekstów, które w Ewangelii Jana zawierają termin dzōē, przyjrzyjmy się paru istotniejszym. W dyskusji z Żydami, po uzdrowieniu człowieka chromego przy sadzawce Betesda, Jezus stwierdza, że ci, którzy pełnili dobre czyny, pójdą na zmartwychwstanie życia (eis anastasin dzōēs), ci zaś, którzy pełnili złe czyny - na zmartwychwstanie sądu (eis anastasin kriseōs, 5,29). Z tej wypowiedzi wynika, że zmartwychwstaną wszyscy, bez wyjątku, a zatem i dobrzy i źli, odmienny jednak będzie los złych i dobrych po ich śmierci fizycznej. Ci ostatni pójdą “na zmartwychwstanie życia”. Termin grecki dzōē oznacza tu bez wątpienia życie dalsze, wieczne, będące darem Boga dla tych, którzy za swego życia na ziemi starali się czynić dobro.
